Zoetjes aan | De Kama Sutra
De Kama Sutra, het beroemde Indische liefdeshandboek, is in de eerste plaats een handleiding voor mannen om aan een echtgenote en één of meerdere minnaressen te geraken; hoe ze in bed te krijgen en te houden, onder andere door ervoor te zorgen dat ook zij aan hun trekken komen. In de tweede plaats, voor vrouwen, is het een vademecum om het de man naar de zin te maken, vooral op erotisch-seksueel vlak.
Zijn reputatie van pornografisch werk dankt de Kama Sutra aan Victoriaanse opwinding. De verontwaardiging was groot toen Richard Burton, ontdekkingsreiziger, diplomaat en eroticus, in 1883 de Kama Sutra in het Engels vertaalde en publiceerde. Dat terwijl Burtons versie sterk ingekort en verpreutst was. Waarschijnlijk uit zelfbehoud gooide hij er zo goed als alle homo- en transseksualiteit uit, anaal verkeer, seks met dieren en de vele methoden van fellatio ('knabbelen aan de zijkanten', 'verzwelgen').
Maar ook integraal is de Kama Sutra geen erotisch, laat staan een pornografisch werkstuk. De beroemde seksuele standjes beslaan slechts één van de zeven hoofdstukken en ze worden even technisch en zakelijk beschreven als recepten in een klassiek kookboek. Voor de rest is het vooral een compendium van sociale normen en geplogenheden bij het verwerven en beleven van seks, aangevuld met middelen en trucs om die normen te omzeilen. Het vergt flink wat Victoriaanse verbeelding om daar opgewonden van te raken.
De auteur, Mallanaga Vatsyayana, leefde waarschijnlijk in de vierde eeuw, een periode van grote culturele bloei in India. Hij baseerde zich op oude Kama Shastras, liefderegels opgesteld door brahmanen voor brahmanen (de hoogste sociale klasse). Vatsyayana vatte alles samen en vulde het geheel aan met wijze en permissieve commentaar. Alles mag, zolang het koppel er zich goed bij voelt en hun gedrag niet (openlijk?) indruist tegen plaatselijke gebruiken. Verboden brengen alleen maar ondeugd voort, terwijl vrije en vrijwillige handelingen de geest verheffen. Seksueel genot is even noodzakelijk als voedsel. Seksorganen zijn niet vuil of vies maar liefdesinstrumenten die je moet leren bespelen om verlangen, wulpsheid en passie op te wekken.
Toch was de Kama Sutra niet bedoeld als 'instrument voor het botvieren van lusten', maar om intelligente mensen de kunst van Kama (liefde, sensuele bevrediging) te leren, zonder dat ze hun Dharma (religieuze, morele verdienste) en Artha (wereldse rijkdom) op het spel zetten, maar meester bleven over hun passies. Betere seks met de partner en/of anderen zou ook de saaiheid van het huwelijk doorbreken ('passie gaat voorbij, het huwelijk blijft').
Sutra betekent principe, draad, aforisme. Kama stond aanvankelijk voor kosmische begeerte en creatieve impuls. Kama werd afgebeeld als een knappe jongeling, omringd door nimfen. Met zijn boog van suikerriet, de pees samengesteld uit een rij bijtjes, schoot Kama liefdeverwekkende bloempijlen af.
Dubbele moraal
De Kama Sutra is een venster op een hedonistische, boeiende en bevreemdende cultuur. Enerzijds moedigt Vatsyayana courtisanes (prostituees) aan om mannen zoveel mogelijk geld af te troggelen, anderzijds onderricht hij mannen in het verleiden van maagden en andermans vrouw. Regels en hoe die te omzeilen, het werd allemaal openlijk onderwezen, iedereen kon dat lezen ('zo handelen de echtgenotes van anderen, en daarom moet een man zijn eigen vrouw bewaken'). Nu ja,iedereen is overdreven, het handboek was bedoeld voor welvarende, welopgevoede burgers, rijk en ledig genoeg om zich volledig toe te leggen op sensualiteit en seksualiteit.
De Kama Sutra is behalve een goed seksreceptenboek ook een opvoedkundig, moreel traktaat. Een codex voor goed seksueel gedrag, lichamelijk bevredigend én sociaal aanvaardbaar. Mogelijk ooit bedoeld als leerboek voor jongeren; vandaar misschien het vaak overexpliciete karakter, zoals een lijst met wat je vrouwen te drinken en te eten moet voorzetten, en de raad bij het vrijen geen namen van andere vrouwen te laten vallen.
De tegenwerping dat het boek overbodig is omdat zelfs 'brute schepsels' weten hoe te paren, wimpelt Vatsyayana af met: 'dieren weten geen maat te houden; de vrouwtjes willen alleen in bepaalde seizoenen seks en de paring gebeurt gedachteloos'. Dat vrouwen de Kama Sutra niet zouden mogen lezen omdat alle wetenschappen voor hen verboden waren, pareert Vatsyayana met de vaststelling dat vrouwen de praktijk van Kama toch al kennen, 'zoals iemand paard of olifant kan rijden, zonder te weten hoe ze af te richten'.
Vrouwen die iets willen betekenen moeten de Kama Shastra beheersen, de 64 kunsten, onder meer zingen, muziek spelen, tekenen, idolen versieren met rijst en bloemen, bedden met kussens en bloemen, koken, kleermakerswerk, raadsels oplossen, imiteren, moeilijke zinnen snel uitspreken, schrijnwerkerij, hanengevechten, papegaaien leren praten, kennis van mijnen en steengroeven.
Met het oog op legaal nageslacht en een goede reputatie, moet Kama bedreven worden met een maagd uit de eigen kaste - rijk, mooi, gezond en piepjong. Kama met vrouwen uit lagere kasten, publieke vrouwen en vrouwen die twee keer getrouwd geweest zijn, mag en is puur genot. Kama met vrouwen uit een hogere kaste, of vrouwen waar anderen van genoten hebben, is verboden. Volgt een waslijst van vrouwen met wie je het beter niet doet: geestesgestoorden, leprozen, extreem witte of zwarte vrouwen, vrouwen die geen geheim kunnen bewaren (dodelijk bij overspel).
Technisch
In het technisch-seksuele hoofdstuk classificeert Vatsyayana man en vrouw volgens de afmetingen van hun geslachtsorganen. Mannen zijn hazen, stieren of hengsten; vrouwen gazellen, merries of olifanten. Een tabel maakt duidelijk wie bevredigend met wie paren kan.
Het standje van de merrie, de lingam gekneld in de yoni, vergt volgehouden oefening. Legt de vrouw afwisselend het ene en vervolgens het andere been op zijn schouders, dan wordt de bamboe gespleten. De penis met de hand in schaamlippen en vagina ronddraaien, heet karnen. Wie liefde, vriendschap en respect in de harten van vrouwen wil brengen, moet afkijken van dieren, vogels en insecten.
Vatsyayana besteedt veel aandacht aan het veroveren van vrouwen. De verschillende wijzen waarop je hen voor het eerst kan aanraken; de vele soorten kussen, alle agrarisch of poëtisch benoemd. Hoe nagels en tanden te gebruiken (alle plekken die gekust kunnen worden, kunnen ook gebeten worden, behalve de bovenlip, 'het binnenste van de mond en de ogen'). Bijt- en nagelsporen op de vrouwenborst dwingen respect af (kennelijk liepen veel vrouwen met ontblote borsten). Maar niet doen bij getrouwde vrouwen, beperk je tot de schaamlippen.
Volgt een opsomming van 41 soorten makkelijk te veroveren vrouwen: 'zij die in de deur staan', weduwes (tweedehands vrouwen), arme vrouwen, vrouwen wiens man veel reist, en alle stinkende, zieke en oude vrouwen. Courtisanes moeten goed gekleed en versierd in de deur staan. Bedelaars en mannen met wormen in de mond mogen geweigerd worden. Dit alles wordt afgerond met een dertigtal methodes om platzakke mannen af te schepen.
De vaak bejubelde vrijheid en openheid die in de Kama Sutra doorklinkt, is deels schijn. De handleiding werd geschreven door een man, voor de man, om zijn genot te verhogen. Vrouwen mochten ook genieten, moesten dat zelfs, maar in functie van de man. Indische vrouwen van die tijd waren slaven van de liefde; bij overspel werden ze, anders dan de man, op staande voet het huis uitgezet. Mannen leidden, vrouwen dienden. Vatsyayana geeft mannen raad, maar wijst vrouwen op hun plichten. 'Een deugdzame vrouw die haar man graag ziet, moet naar zijn wensen handelen als was hij een goddelijk wezen'. Zo hoort u het eens van een ander.
