Sekshysterie | Kinderen niet toegelaten
In de VS worden televisieprogramma's waar bloot of seks in voorkomt voorafgegaan door het zinnetje 'harmful for minors'. Een waarschuwing die ook boeken, websites, tentoonstellingen en zo meer begeleid. Het doet denken aan ons 'kinderen niet toegelaten'. Maar dat was een duidelijk moreel verbod (zij het juridisch verhuld), terwijl 'schadelijk voor minderjarigen' de indruk wekt dat werd aangetoond dat seks schadelijk is voor jongeren. Niets is minder waar. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de meeste verkrachters als kind minder waren blootgesteld aan porno dan leeftijdgenoten, of nog, dat de meeste mensen met afwijkende seksuele fantasieën en gedragingen streng anti-seksueel werden opgevoed.
In Harmful for minors draait de Amerikaanse journaliste en feministe Judith Levine de waarschuwing om. Niet seks is schadelijk maar de hele sfeer van negativisme, alle heisa er rond. De Amerikaanse obsessie om jongeren tegen seks te 'beschermen', dàt schaadt. De zogenaamde kinderbescherming komt neer op kinderverwaarlozing. Jongeren worden bang gemaakt voor 'voortijdige' seks, met inbegrip van masturbatie. Ze worden niet of fout voorgelicht, waardoor ze zich niet afdoend kunnen beschermen tegen seksueel overdraagbare ziekten (SOA's), ongewenste zwangerschap, illegale abortus.
Levine's boek, dat in april dit jaar bekroond werd met de Los Angeles Times Award, zorgde nog voor het verscheen voor heel wat opschudding. Ze had ook veel moeite om een uitgever te vinden die het ongecensureerd brengen wou. Rechtse groeperingen zoals Concerned Women of America voerden en voeren er een felle campagne tegen. Iemand van de American Family Foundation vergeleek het boek met Mein Kampf, al had ze geen van beide gelezen. Die reacties illustreren de hysterie en domheid die Levine aanklaagt.
De seksuele hysterie die ze beschrijft is bijna niet te geloven. Enkele recente voorbeelden. Een tienerroman met als hoofdpersoon een meisje dat graag haar 'speciale plaatsje' aanraakt, verwekt een storm van verontwaardiging. Een negenjarige jongen die als seksovertreder wordt veroordeeld omdat hij vagina en anus van zijn drie jaar jongere zusje heeft bekeken. Een twaalfjarige jongen die zijn twee jaar jongere zus aan zijn penis liet likken, vloog het verbeteringsgesticht in. Toen hij met weekend naar huis mocht, werden zes politiewagens met luidsprekers ingezet om de buren te waarschuwen voor de 'gevaarlijke seksovertreder'. De hele tijd cirkelde een politiehelikopter boven de ouderlijke woonst. De jongen nam de benen, een politieman zette hem met getrokken revolver achterna. Uiteindelijk leverde zijn moeder hem uit, bang dat hij er het leven zou bij inschieten. Op de Child Abuse Hotline kunnen kinderen seksmisbruikers aangeven, ook leeftijdgenoten.
Angst
Harmful for minorsis een boek over angst, angst voor jongerenseks. Eén derde van de Amerikaanse huisgezinnen heeft een seksfilter op de huiscomputer. Openbare bibliotheken die geen filter installeren verliezen overheidsubsidies. Wie wel gehoorzaamt, verbant meteen ook sites over bijvoorbeeld borstkanker of Sussex.
Terwijl de leeftijd waarop jongeren met seks beginnen geleidelijk blijft dalen, wordt de legale leeftijd waarop jongeren in seks kunnen toestemmen almaar opgetrokken. Op seksueel vlak wordt de onvolwassenheid van jongeren overdreven, op crimineel vlak hun volwassenheid (jonge tieners die een misdaad hebben begaan wordt steeds vaker als volwassenen veroordeeld). Allemaal kenmerkend voor een intolerante, repressieve maatschappij.
Levine windt er geen doekjes om. Seksspelletjes zijn alleen fout omdat ouders er nerveus van worden. Nog nerveuzer zijn de sekstherapeuten die om den brode op zoek gaan naar ouders die hun kinderen (te) veel knuffelen, op de mond zoenen of naakt rondlopen.
Niet tienerseks is het probleem, maar seks achter de rug van ma en pa. Ouders en opvoeders 'maken zich zorgen dat als niet de juiste volwassenen ('wij') de kinderen de juiste dingen vertellen over seks (ziekten en voortplanting) op de juiste manier (klinisch), de verkeerden hen de verkeerde dingen zullen vertellen'. Velen hebben er moeite mee te aanvaarden dat hun kinderen seks hebben om dezelfde redenen als zij: omdat ze hun partner graag hebben, van hem of haar houden; omdat ze er zich mooi, waardevol, gelukkig, machtig bij voelen en natuurlijk ook omdat het lekker is.
Niet dat alles rozengeur en maneschijn zou zijn als volwassenen er zich niet meer mee bemoeiden. Er is veel seksueel geweld en veel jongeren, vooral meisjes, hebben seks waar ze niet van genieten of die ze niet willen. Het is niet anders dan bij volwassenen, lang niet alle seks is goed of genotvol.
Bij jongeren heerst veel verwarring. Commercie en media sporen hen aan 'het' te doen, thuis en op school krijgen ze ingeprent dat ze zich moeten onthouden. Enerzijds wordt seks als ultiem genot aangeprezen, anderzijds probeert men alle genot uit te drijven. De hele cultuur speelt op begeerte in maar leert jongeren niet hoe ermee om te gaan. Geen lessen over genot en erotiek, wel gezeur over tactieken om seks uit te stellen en te weigeren ('delaying tactics', 'refusal skills'). Wetenschappelijk onderzoek naar seksuele gevoelens en gedrag van jongeren is zo goed als onbestaand. Fondsen verwerven voor onderzoek naar seksueel gedrag van volwassenen is al moeilijk genoeg.
Pedofilie
Ook in de VS heeft men de mond vol van pedofilie, terwijl het eigenlijk om verkrachting en moord gaat. Pedofielen gebruiken zelden of nooit geweld. Ze dalen meestal af tot het maturiteitsniveau van het kind: kussen, wederzijdse masturbatie, voyeurisme, exhibitionisme. Driekwart van de ouders heeft meer angst voor 'pedofielen' dan voor auto-ongevallen, al lopen hun kinderen minstens honderd keer meer gevaar in het verkeer.
In opdracht van de regering plaatsten politiediensten om 'pedofielen' in de val te lokken seksfoto's van kinderen op het internet en stuurden ze ook naar verdachte personen. Aan bedrijven die foto's ontwikkelen werd gevraagd verdachte beelden te signaleren - moeder of vader met baby in bad.
Levine suggereert dat Amerikanen zo bang zijn voor pedofilie omdat ze zelf erotisch aangetrokken worden tot kinderen, dat niet willen geweten hebben, dat verafschuwen. De 'naar buiten geprojecteerde erotische begeerte roept een monster in het leven dat kan gehaat, bejaagd en gestraft worden'. Daar zal wel iets van zijn, maar natuurlijk spelen ook andere factoren mee zoals groot leeftijdverschil, (angst voor) machtsverlies bij ouders, overdreven belang en gevaar van seks, beeldvorming door de media, de heksenjacht op pedofielen. Wat daar verder ook van zij, zeker is in elk geval dat er veel en veel meer incest bestaat dan seksueel kindermisbruik door vreemden. Kinderen lopen thuis meer gevaar dan op straat.
Armoe
Niet seks is schadelijk maar de omstandigheden waarin veel minderjarigen die moeten beleven. Armoe bijvoorbeeld, meer dan 80% van de tienermoeders komt uit arme gezinnen en ook incest en seksueel overdraagbare ziekten, waaronder AIDS, hangen hiermee samen. Twaalf percent van de Amerikaanse bevolking zit onder de armoedegrens.
In de voorbije kwarteeuw werden in de VS heel wat sociale en economische zekerheden aangetast. Onzekerheid leidt tot angst en die hecht zich makkelijk aan de in het Westen zo zwaar overschatte én verguisde seksualiteit. De komst van AIDS bekrachtigde, 'rechtvaardigde' die angst, gaf voedsel aan bangmakers. De angst werd opgezweept tot paniek.
Religieuze conservatieven, traditionele families hebben moeite met sociaalseksuele veranderingen. Zij ervaren echtscheiding, homoseksualiteit, voorhuwelijkse tienerseks, abortus, seksuele opvoeding als profanaties van het sacrale. Nieuw Rechts lanceerde de gedachte dat vrouwen en kinderen 'van nature' afkerig zijn van seks en er dus tegen beschermd moeten worden.
De seksuele verrechtsing is ook een reactie op de seksuele bevrijding van de jaren zestig en zeventig, toen seks even gezien werd als een natuurlijke appetijt, ook voor jongeren. Met het recht op seks kwam ook seksuele zelfbeschikking. Feministes kwamen in het geweer tegen seksueel geweld in familiekring en huwelijk. Zeer reële gevaren die door sommigen werden overdreven. Porno werd dé boosdoener en seksueel kindermisbruik leek wel alomtegenwoordig.
In rechtse campagnes werd (en wordt) het aantal tienerzwangerschappen en abortussen steevast overdreven. De media sprongen op de kar, de wetgeving volgde, de verpreutsing zette door. Federaal gesubsidieerde verenigingen als Sex Respect, Teen-Aid en Respect Inc. kregen nog meer wind in de zeilen. Begin jaren tachtig begon een ware kruistocht tegen seksuele opvoeding op school. Ze moest vervangen worden door leerprogramma's voor onthouding. Preventie werd preventie van seks. Niemand minder dan Bill Clinton (remember Monica Lewinsky) tekende in 1996 een wet die seksopvoeders die geen abstinentie aanleren fiscaal excommuniceert. Het jaar daarop trok het Congres een kwart biljoen dollars uit voor opvoeding in kuisheid. Alleen staten die 'abstinence only' promoten krijgen geld. Ondertussen heeft meer dan één derde van de openbare scholen seksuele opvoeding door abstinentieonderricht vervangen. Cursussen als 'seksualiteit begrijpen' ruimden baan voor 'seks kan wachten'. 'Onthoud', zei president Bush zo'n twee jaar geleden in een toespraak tot de moral majority, 'dat het een eer is, geen schande, geen seks gehad te hebben voor je getrouwd bent'.
Op dit alles entte zich een steeds uitbreidende industrie van zelfbenoemde experts die zich toeleggen op het blootleggen en genezen van seksueel kindermisbruik en seksuele gedragsproblemen bij kinderen. Toenemende seksualisering van jongeren en pathologisering van jongerenseks.
Een tiental jaar geleden luidde het dat in Los Angeles honderden kinderen satanisch misbruikt werden. Daar werd niet het minste bewijs voor aangedragen. Maar dat zou er spoedig komen, voortgebracht door steeds verder opgerokken definities van seksmisbruik, nieuwe bepalingen van criminaliteit en meer arrestaties waardoor... de epidemie bewezen werd. Zo kan het dat in de VS kindermisbruik in enkele jaren tijd vertienvoudigd is. Goed voor de business, dure trainingen, videotapes, symposia, sekstherapieën.
Levine begrijpt de mensen wel, de angst voor jongerenseks zit diep, zeker nu met AIDS. Maar je moet jongeren niet dom houden, ook niet op seksueel vlak. Integendeel, seksuele opvoeding werkt. Kijk maar naar West-Europa, schrijft ze, daar wordt zeer openlijk onderwezen en gepraat over seks, en toch zijn tienerzwangerschap, abortus en AIDS bij jongeren er maar een fractie van die in de VS. Levine's beeld van een 'no-nonsense, ja zelfs enthousiaste houding tegenover jongerenseksualiteit' in West-Europa is sterk geïdealiseerd, en ze onderschat ook de seksuele angst en hysterie die hier bijwijlen heersen, maar vergeleken bij de Amerikaanse toestanden die ze beschrijft, valt het al bij al nog mee.
Levine pleit voor een opvoeding die jongeren leert omgaan met seks. Gewoon doen over seksualiteit, uitleggen waar nodig, nooit dramatiseren. Haar in journalistieke stijl geschreven, ietwat onsamenhangende en analytisch niet zo sterke boek, getuigt van veel gezond verstand. Zo stelt ze dat porno jongeren helpen kan bij hun seksuele oriëntatie, bij het exploreren van fantasieën en geruststellend kan werken ('anderen doen het ook'). Om maturiteit te verwerven, moet je oefenen, ook op seksueel vlak, en dat houdt, 'zoals bij het skiën, bepaalde risico's in'.
