Euthanasie en zelfdoding
Vindt u euthanasie verantwoord of niet en waarom? (vraag van een twintigjarige man op www.ikhebeenvraag.be )
Uw vraag is een beetje onduidelijk, te algemeen geformuleerd. Verantwoord voor wie? 1. De persoon die uit het leven wil stappen? 2. De persoon die de euthanasie kan en mag voltrekken (artsen, medische redenen)? 3. De dierbaren van de persoon die een goede dood wil? 4. De brede maatschappij (de politiek, de levensbeschouwingen, wetgeving)?
Algemeen geformuleerd vind ik dat ieder mens, elk individu haar/zijn leven naar waarde mag schatten en mag beslissen het al dan niet verder te zetten. Dit is een ongebruikelijke maar niet onbelangrijke herformulering: het gaat niet om een keuze voor de dood, maar om een keuze voor of tegen het leven. Niemand heeft mee kunnen beslissen of hij/zij wou bestaan, zelf wou leven. Leven is iets waarvoor men pas later kan en dus ook mag kiezen. Het staat iedereen vrij om het leven niet (meer) aan te willen. Idealiter houdt men bij die beslissing ook rekening met de personen en belangen die daardoor geschaad (kunnen) worden en probeert men die schade in de mate van het mogelijke te beperken.
Euthanasie verschilt van zelfdoding omdat bij euthanasie actieve hulp vereist is van één of meerdere anderen. Die ander(en) kunnen dan ook vanuit hun eigen zelfbepaling, belangen en waarden, voorwaarden stellen, zich proberen in te dekken en/of te verantwoorden. Dat wordt tot op zekere hoogte wettelijk geregeld. Die wetgeving is doorgaans (te) restrictief. Niet alleen omdat mogelijke criminele feiten voorkomen moeten worden, ook omdat (menselijk) leven vanuit een religieuze levensbeschouwing van 'god gegeven' is en dus niet door de mens beëindigd, 'teruggegeven' mag worden; mogelijk ook omdat een zelf gekozen dood voor veel omstanders een ontwaarding lijkt in te houden van leven in het algemeen of het eigen leven.
(maart 2009)
