Darwinstrip

Een gestripte Darwin, het kon in dit Darwinjaar niet uitblijven. Zo op het eerste gezicht ook wel een goed idee, Darwins evolutietheorie op bevattelijke wijze uiteenzetten voor een jong publiek dat veel informatie puurt uit stripverhalen. Maar driewerf helaas, deze bewerking van journalist Michael Keller, verantwoordelijk voor de tekst, en Nicolle Rager Fuller, die de tekeningen bezorgde, lijkt nergens op. De tekeningen doen amateuristisch en oubollig aan, sommige planten en dieren dreigen elk moment van het blad af te vallen. Dieren, vooral vogels, dat lukt de tekenares nog aardig (wel vaak idyllisch en prentbriefkaartachtig) maar haar mensen lijken aan dringende behandeling toe. De bladspiegel is veel te druk,   overladen als hij is met tekst, rechtlijnige tekstballonnen en tekeningen. Het is ook niet altijd duidelijk waar je moet beginnen lezen of verder kijken. De ene keer van boven naar beneden, de andere keer van links naar rechts. Ook inhoudelijk zijn de afbeeldingen aan de rommelige kant. De Franse revolutie bijvoorbeeld wordt afgebeeld voor wetenschappelijke revolutie en Verlichting aan bod gekomen zijn. Ook Malthus' populatietheorie en de natuurlijke selectie worden slecht uitgelegd. 

Er zitten wel een paar originele ideetjes in, zoals een paar dialogen tussen Darwin en tijdgenoten, die het geheel een beetje verluchten. Helaas valt ook de tekst tegen. In plaats van Darwins 'Over het ontstaan van soorten' goed samen te vatten en toegankelijk te maken voor een jong en breed publiek - vulgariseren heet dat helaas - nam de auteur zo goed als alles van Darwin zelf over. Nu was Darwin een goed schrijver, maar als je stukken tekst van hem uit hun toch wel ingewikkelde context haalt, loopt een en ander fout. Tot overmaat van ramp heeft de vertaler van dit oorspronkelijk in het Engels verschenen boek niet de moeite genomen om de al bestaande Nederlandse vertalingen van Darwins meesterwerk te raadplegen. Hij koos ervoor alles op eigen houtje te vertalen en deed dat niet altijd even accuraat (mogelijk mede door het feit dat de context ontbrak). Verscheidene begrippen zijn onjuist vertaald, enkele zinnen zijn bijna onverstaanbaar en veel verbanden blijven onduidelijk. Jongeren die op relatief makkelijke en aangename wijze de evolutietheorie willen begrijpen worden veel beter gediend door Kaas en de evolutietheorie van Bas Haring.

Keller, Michael & Fuller, Nicolle Rager - Charles Darwin. Over het ontstaan van soorten, Amsterdam/Antwerpen , 2009, 192 blz

Verschenen in De Leeswelp, december 2009